Entretien pour la revue géorgienne Akhali Saunje réalisé par B. Chabradzé
Heike Fiedler est une auteure et artiste sonore et visuelle multilingue dont le travail explore, par le biais de l’improvisation électroacoustique, la frontière ténue entre le langage et le son. Née en Allemagne en 1963, elle vit et travaille à Genève depuis 1987.
Son travail se décline dans différents registres : performances, interventions en milieu urbain, réalisations visuelles et sonores, installations. Elle a publié plusieurs recueils de poèmes (Langues de mehr, 2010 et Sie will mehr, 2013, éditions spoken script ; En attendant le poème, éditions des sables, Genève, prévu pour mai 2020), un récit autobiographique (Mondes d’enfa()ce, Zoé, 2015), des histoires courtes, un flip-book. Cette année, sortira son premier roman (Dans l’intervalle des turbulences, Encre Fraîche, Genève, 2020). Elle est également traductrice et auteure de nombreuses autres publications (revues, blogs, sites). Elle participe aux festivals de poésie et de littérature dans le monde entier, parfois aux festivals de musique et à des expositions collectives. Elle anime des ateliers d’écriture dans le domaine de la poésie contemporaine, conceptuelle et improvisée.
Avril 2020, France, Suisse
Heike Fiedler et Marie Swab, 25.AAF, Audio Art Festival, Tu’ es (germ) : do it tu es (fr) : you are. — electroacoustic and visual poetry, electroacoustic violin.
∗∗∗
ჰაიკე ფიდლერი
Heike Fiedler
ლექსები
Poèmes
ფრანგულიდან თარგმნა ბაჩანა ჩაბრაძემ
Traduction géorgienne par Boris Bachana Chabradzé
Pour Afrin
encore une autre ville
sous les bombes
encore un autre enfant
face au char d’assaut
encore un autre femme
sous l’aviation militaire
encore un autre homme
face aux désastres
encore un poème
contre la guerre
encore un cri
contre l’injustice
encore nos mots
contre les guerres
encore sans fin
cette question
qui s’empare, qui produit
à répétition
les armes de destruction
ქალაქ აფრინს
კიდევ ერთი ქალაქი
ბომბებქვეშ
კიდევ ერთი ბავშვი
ტანკის პირისპირ
კიდევ ერთი ქალი
სამხედრო ავიაციის ქვეშ
კიდევ ერთი კაცი
კატასტროფის წინაშე
კიდევ ერთი ლექსი
ომის წინააღმდეგ
კიდევ ერთი ყვირილი
უსამართლობის წინააღმდეგ
ისევ ჩვენი სიტყვები
ომის წინააღმდეგ
ისევ გაუთავებლად
ეს კითხვა
ვინ იგდებს ხელში, ვინ აწარმოებს
კვლავ და კვლავ
მასობრივი განადგურების იარაღს
∗∗∗
Le goût
a‑t-il
vraiment
changé de
puis ja
mais être
sûre
demain
tout se
ra encore
différent
გემო
ნუთუ
მართლა
შეიცვალა მას
შემდეგ იგი ვერას
დროს იტყვი
დარწმუნებით
ხვალ
კვლავ სხვანაირად
იქ
ნება
ყველაფერი
* * *
où commencent les choses qui nous dépassent qui nous dépassent qui nous
Dépassentd qui nous passentdé qui nous assentdép qui nous ssentdépa
qui nous sentdépas qui nous entdépass qui nous ntdépasse t qui nous dépassent comme
სად იწყება ის რაც ჩვენს ძალებს აღემატება რაც ჩვენს ძალებს ღემატებაა რაც ჩვენს
ძალებს ემატებააღ რაც ჩვენს ძალებს მატებააღე რაც ჩვენს ძალებს ატებააღემ რაცჩვენს
ძალებს ტებააღემა რაც ჩვენს ძალებს ებააღემატ რაც ჩვენს ძალებს ბააღემატე რაცჩვენს
ძალებს ააღემატებ რაც ჩვენს ძალებს აღემატება როგორც
Graffiti
Molécules libres.
Saisons. Béton.
Graffiti.
Odeur d’urine.
Réveil, enfants,
Monsieur, Madame,
Monnaie, machines
à billets.
Retour, maison,
dehors, dedans,
Histoire de remplir
le vide.
Buvons, buvons.
L’amour est trop beau
pour ne pas s’arrêter
un instant.
გრაფიტი
თავისუფალი მოლეკულები.
წელიწადის დროები. ბეტონი.
გრაფიტი.
შარდის სუნი.
მაღვიძარა, ბავშვები,
ბატონი, ქალბატონი,
ხურდა, ფულის მთვლელი
მანქანები.
დაბრუნება, სახლი,
გარეთ, შიგნით,
უბრალოდ
სიცარიელის შევსება.
შევსვათ, შევსვათ.
სიყვარული ზედმეტად მშვენიერია
იმისთვის, რომ არ შევჩერდეთ
წამით.
* * *
plonger dans le noir
derrière mes paupières
la vision penchée
côté sud
like the wind
le regard ne se couvre pas
de mousse verte.
une idée traverse
l’atmosphère
la fenêtre est restée ouverte
sous la pluie
ჩაძირვა სიბნელეში
ქუთუთოებს მიღმა
ხედვა მიმართული
სამხრეთით
Like the wind
მზერა არ იფარება
მწვანე ხავსით.
აზრი კვეთს
ატმოსფეროს
ფანჯარა დარჩა ღია
წვიმაში
Ivre
je suis ivre de fatigue ivre de vivre ivre de comme ivre de faire ivre de moi ivre d’être ivre de toi ivre de
marcher ivre de toujours ivre d’écrire ivre d’avoir ivre encore ivre de ne pas ivre de
rester ivre d’aimer ivre de ne pas ivre des chemins ivre des lendemains ivre de boire ivre de
l’incendie ivre incertitudes ivre de nous ivre des mots ivre de l’ombre ivre de tout ivre d’aller
ivre d’avoir ivre de nul part ivre de me tenir ivre dans les airs ivre dans les interstices ivre de
solitude ivre du calme ivre d’écrire ivre de savoir ivre de vouloir ivre de maintenant ivre de
l’instant ivre simplement ivre de rêves ivres de livres ivre du blanc
მთვრალი
მთვრალი ვარ დაღლილობით ცხოვრებით მთვრალი როგორც მთვრალი კეთებით
მთვრალი ჩემით მთვრალი ყოფნით მთვრალი შენით მთვრალი სიარულით მთვრალი მარადი მთვრალი
წერით მთვრალი ყოლით მთვრალი ისევ მთვრალი არათი მთვრალი დარჩენით მთვრალი სიყვარულით მთვრალი
არათი მთვრალი გზებით მთვრალი ხვალინდელი დღეებით მთვრალი სმით მთვრალი ხანძრით მთვრალი
გაურკვევლობებით მთვრალი ჩვენით მთვრალი სიტყვებით მთვრალი ჩრდილით
მთვრალი ყველაფრით მთვრალი წასვლით მთვრალი ყოლით მთვრალი უადგილობით მთვრალი
დგომით მთვრალი ჰაერში მთვრალი ბზარებში მთვრალი მარტოობით მთვრალი სიმშვიდით მთვრალი
წერით მთვრალი ცოდნით მთვრალი ნდომით მთვრალი აწმყოთი მთვრალი წამით მთვრალი
უბრალოდ მთვრალი ოცნებებით მთვრალი წიგნებით მთვრალი თეთრი
ფურცლით მთვრალი
* * *
Traverser les parcs.
Convergence.
Nous parmi les arbres,
les montagnes en face.
Une idée de l’hiver,
les vaches
dans le pré devant.
J’accélère,
les mots
me retiennent.
Désolée
pour mon retard
პარკის გადაკვეთა.
თანხვედრა.
ჩვენ ხეებს შორის,
პირისპირ მთები.
ზამთრის იდეა,
ძროხები
წინ მდელოზე.
სიჩქარეს ვუმატებ,
სიტყვები
მაკავებენ.
ბოდიში
დაგვიანებისთვის.
Nature morte
Les mots sur la table, dehors
une nuit d’hiver,
une paire de gants, un cendrier
nature morte peu avant minuit
La machine à écrire
le jour à venir,
quelques roses séchées
l’enfant dort.
Frontières et fils de barbelés
les camps de réfugié.e.s
la mer, les noyé.e.s.
Augmenter le volume radio,
ambiance urbaine, tandis
que les corps, les humains,
partout les pays
uire e re ire en ruines
ruire struire
reconstruire
les mots
sont la route sur laquelle
nous avançons
ნატურმორტი
სიტყვები მაგიდაზე, გარეთ
ზამთრის ღამე,
წყვილი ხელთათმანი, საფერფლე
ნატურმორტი შუაღამემდე ოდნავ ადრე
საბეჭდი მანქანა
მომავალი დღე,
რამდენიმე დამჭკნარი ვარდი
ბავშვს სძინავს.
საზღვრები და მავთულხლართები
ლტოლვილთა ბანაკები
ზღვა, დამხრჩვალები.
რადიოს ხმის აწევა,
ქალაქური გარემო, მაშინ
როცა სხეულები, ადამიანები,
ქვეყნები ყველგან
ელი და ხელახლა ლი ნანგრევებად
ბელი ნებელი
ასაშენებელი
სიტყვები
გზაა, რომელზეც
წინ მივიწევთ
* * *
l’asphalte
retient
la chaleur des mots
sur lesquels
nous avançons
* * *
il y a un petit détail
qu’il ne faut pas oublier
c’est le risque
du métier
* * *
dehors le vent mange
le temps mange la vie
tient à une ficelle
* * *
ასფალტი
ინარჩუნებს
სიტყვების მხურვალებას
რომელზეც
წინ მივიწევთ
* * *
არის ერთი პატარა დეტალი
რომელიც არ უნდა დაგვავიწყდეს
ესააპროფესიული რისკი
* * *
გარეთ ქარმა შეჭამა
დრომ შეჭამა სიცოცხლე
რომელიც ბეწვზე ეკიდა
Amoureusement poème
durant des heures, ne me force pas, hors temps, vas‑y.
ici, le passage d’étoiles, leurs reflets dans les criques, la douceur de forets.
où vas-tu, ainsi, longeant les murs en béton ?
glisse protection, un clin d’œil dans le vide.
au bord des routes, les fleurs jaune-citron,
les couloirs pour hérissons.
ne pas plus tard qu’hier, cette grande tempête.
chante la chanson, mon enfant !
léger comme un brin, comme ça serait,
quand même pas, c’est tout autrement.
c’est si près et ailleurs en même temps. les rêves
en déroute, la guerre, partout,
véritable désordre, fous nous étions,
auroria.
au petit matin, l’espoir, malgré le chaos.
un jour après l’autre, le monde.
serait-il devenu trop étroit pour l’espoir ?
on continue, en amazone, malgré l’huile sur la mer,
l’oiseau, plus la mer, les poissons, plus la mer.
au fond, les coquillages, vie maritime.
le feu se propage sur les eaux.
se répand à nouveau
les arbres détruits
les écosystèmes.
nos cris dans la plaine,
vomissure, coup sur coup.
il ne reste que les mots,
déchirure et usure,
malgré tout, au loin l’horizon.
nos regards engagés, ne pas,
continuer de dire le bonheur
tombe du ciel tombe toujours
des nues en passant hurler
je t’aime
შეყვარებულად ლექსი
საათების განმავლობაში, ნუ დამაძალებ, მათ მიღმა კი, რამდენიც გინდა.
აქ ვარსკვლავების მწკრივია, მათი ანარეკლი ყურეებში, ტყეების სინაზე.
სად მიდიხარ, ასე, ბეტონის კედლებს რომ მიუყვები?
გასხლტომა დამზღვევის, თვალის ჩაკვრა სიცარიელეს.
გზების გასწვრივ, ლიმონისფერი-ყვითელი ყვავილები,
დერეფნები ზღარბებისთვის.
გუშინდელ დღემდე, ეს დიდი გრიგალი.
იმღერე სიმღერა, ჩემო ბავშვო!
ღეროსავით მსუბუქი, ასე იქნება,
არა, რა თქმა უნდა, ეს სულ სხვანაირადაა.
ეს ისე ახლოა და სხვაგანაა ერთდროულად, ოცნებები
გარბიან, ომი, ყველგან,
ნამდვილი არეულობა, ჩვენ ყველანი ვიყავით,
ავრორა.
სისხამ დილით, იმედი, ქაოსის მიუხედავად.
დღე დღეს მიჰყვება, მსოფლიო
ნუთუ ზედმეტად ვიწრო გახდა იმედისთვის?
აგრძელებენ, ამაზონზე, ზღვაზე ნავთობის მიუხედავად,
ჩიტი, ზღვა აღარ, თევზები, ზღვა აღარ.
ფსკერზე, ნიჟარები, საზღვაო ცხოვრება.
ცეცხლი ედება წყლებს.
მიმოიბნევა ხელახლა
დამსხვრეული ხეები
ეკოსისტემები.
ჩვენი ყვირილი დაბლობში,
ნარწყევი, თითო-თითოდ.
დარჩა მხოლოდ სიტყვები,
ნახლეჩი და ნაცვეთი,
ყველაფრის მიუხედავად, შორს ჰორიზონტი.
ჩვენი გულმოდგინე მზერა, არა,
კვლავ ვიმეორებდეთ ბედნიერება
ციდან ცვივა ყოველთვის ცვივა
ღრუბლებიდან ღრიალის გავლით
მიყვარხარ
Carte blanche à Heike Fiedler, Anthologie de la poésie Suisse romande, UNIL, Université de Lausanne.